Zakrztuszenia/zachłyśnięcia lub zadławienia u dzieci zdarzają się najczęściej podczas zabawy lub posiłków. Początek jest nagły, dziecko reaguje natychmiast kaszlem, próbując wykasłać to, co mu w gardle „stanęło”. Spontaniczny kaszel jest skuteczniejszy i bezpieczniejszy niż jakikolwiek rękoczyn ratownika.
Zaksztuszenie/ zachłyśnięcie
Jeśli u ksztuszacego się dziecka słychać oddychanie, to należy mu umożliwić wykasłanie się, trzymac je na rękach główką do góry. Płyny powodujące zakrztuszenie lub zachłyśnięcie można wykasłać. Jeśli jednak dziecko nie potrafi nabrać powietrza, to najprawdopodobniej doszło do zadławienia.
Zadławienie
Jeżeli dziecko się dławi – to znaczy, że nie może oddychać lub oddycha z trudnością z powodu ciała obcego, które utkwiło w drogach oddechowych. Może dojść do uduszenia.
Działać więc trzeba szybko i zdecydowanie. Z niemowlęcia nalezy wyklepać a ze starszego dziecka wyklepać i/lub wydusić przeszkodę, uciskając nadbrzusze. W połowie przypadków, aby usunąć przyczynę niedrożności, trzeba użyć więcej niż jednej techniki.
Nie wolno uciskać nadbrzusza niemowląt!
Chociaż te ucisnięcia mogą doprowadzić do urazów w każdej grupie pacjentów, ryzyko jest szczególnie wysokie u niemowląt i bardzo małych dzieci, u których z powodu poziomego ułożenia żeber wątroba oraz śledziona są bardziej na takie urazy narażone.
Ratownik musi wybrać bezpieczny i skuteczny sposób pomocy zadławionemu dziecku.
Jeśli kaszel jest lub staje się nieefektywny, natychmiast wołaj o pomoc i oceń stan świadomości dziecka
Objawy kaszlu nieefektywnego, to:
- niemożność mówienia
- cisza lub kaszel bezgłośny
- niemożnośc oddychania
- sinica
- postępująca utrata przytomności
Oceń stan świadomości, bo od niego zależy rodzaj pomocy. Czy nastąpiła utrata świadomości (brak reakcji na bodźce – głos i dotyk)
Niedrożność dróg oddechowych u nieprzytomnego dziecka. Co robić?
Jeśli dziecko z niedrożnymi drogami oddechowymi jest nieprzytomne lub traci przytomność, trzeba położyć je na plecach na twardej, płaskiej powierzchni.
Następnie należy zadzwonić lub wysłać kogoś po pomoc, jeżeli ta nadal nie dotarła. Na tym etapie działań nie wolno zostawiać dziecka samego.
Udrożnij drogi oddechowe:
- otwórz usta dziecka i poszukaj widocznych ciał obcych
- jeśli widzisz jakiekolwiek, podejmij jednorazową próbę usunięcia przez wygarnięcie palcem – nie powtarzaj próby, gdyż możesz spowodować wepchnięcie ciałą obcego głębiej do krtani i być przyczyną urazu.
Jeśli potrafisz, wykonaj oddechy ratownicze:
- udrożnij drogi oddechowe przez odchylenie głowy i wysunięcie bródki,
- podejmij próbę wykonania 5 oddechów ratowniczych,
- oceń skuteczność każdego oddechu,
- jeśli nie powoduje on uniesienia się klatki piersiowej, przed wykonaniem następnej próby popraw pozycję głowy
999 – Pogotowie Ratunkowe,
112 – Służby Ratunkowe
NATYCHMIAST, jeśli nie potrafisz wykonywać oddechów ratowniczych, lub po 5 nieudanych próbach ich wykonania, jeżeli nie spowodują one żadnej reakcji (poruszanie się, kaszel, spontaniczny oddech), uciśnij klatkę piersiową bez uprzedniej oceny krążenia.
- Postępuj zgodnie z zasadami pierwszej pomocy. Przez około minuty, zanim wezwiesz pogotowie (jeśli nikt tego nie zrobił wcześniej).
- Skontroluj jamę ustną, czy nie widać tam ciała obcego.
- Jeśli widzisz jakiekolwiek, podejmij próbę usunięcia przez jendokrotne wygarnięcie palcem.
- Jeśli ciało obce się pojawiło i zostało usunięte, sprawdź i udrożnij drogi oddechowe w opisany sposób.
- JEŚLI POTRAFISZ, a dziecko nadal nie oddycha, wykonaj oddechy ratownicze.
- Jeśli dziecko zaczęło oddychać, to ułóż je w pozycji bezpiecznej i obserwuj oddychanie oraz stan świadomości do przybycia pogotowia ratunkowego
Zobacz również Jak wykonać ratunkowe uciśnięcia nadbrzusza.
Radził Doktor Marek Pleskot, lekarz dzieci, który od od 22 lat prowadzi gabinet pediatryczny. Wie o co pytają rodzice i wie czego zwykle nie zdążą wytłumaczyć inni lekarze.
